Obserwacje wspierające 3/4

18 października 2022 odbyła się superwizja koleżeńska (obserwacja wspierająca) z udziałem doradcy wewnętrznego SCWEW p. Moniki Zaleskiej-Szczygieł i eksperta SCWEW Kingi Natusiewicz w Branżowej Szkole I stopnia im. gen. Ignacego Prądzyńskiego w Białymstoku.

Obserwowane były zajęcia praktyczne – warsztaty budowlane.


W dniu 21 października 2022 roku w Przedszkolu Samorządowym nr 36 im Marii Montessori odbyła się lekcja otwarta – superwizja koleżeńska z udziałem doradcy wewnętrznego SCWEW – Małgorzaty Lech.

Temat lekcji: Jesień na działce – kolorowe warzywa.

Obserwowane zajęcia odbyły się w grupie mieszanej wiekowo (3,4,5,6 latki). Grupa liczy 27 dzieci (obecnych było 22, w tym 3 dzieci z dysfunkcjami – nie diagnozowane oraz dziecko ukraińskie). Zajęcia prowadziły 2 nauczycielki. Pracę nauczycielek wspomagała pomoc oddziałowa.

Podczas zajęć dzieci oglądały warzywa, dotykały je, wąchały, smakowały, porównywały; nazywały kształty, kolory, smaki. Dzieci z dysfunkcjami wypowiadały się spontanicznie, nie czekały na swoją kolej, ale uważnie słuchały wypowiedzi kolegów. Jedno z nich przez cały czas trzymało się kurczowo nauczycielki, przytulało (również podczas zabaw ruchowych). Potrafiło jednocześnie trafnie określić cechy warzyw i wypowiedzieć się rozbudowanymi zdaniami. Dziecko ukraińskie często szeptało nauczycielce, że chce się wypowiedzieć; bardzo ładnie mówiło w języku polskim oraz używało trafnych określeń. Bardzo ciekawym elementem zajęć było smakowanie warzyw i ich rozpoznawanie z zasłoniętymi oczami. Aktywność wszystkich dzieci (w tym z dysfunkcjami) oraz chęć do działania, świadczy o codziennym włączaniu ich do różnych czynności na każdych zajęciach.

Proces uczenia się dzieci w w/w grupie wspomagały:
– cierpliwość i spokój nauczyciela,
– tempo zajęć zgodnie z możliwościami dzieci,
– atmosfera swobody, pozwalanie na pomyłki – możliwość poprawienia swojej wypowiedzi,
– atrakcyjność naturalnych rekwizytów (warzywa),
– doświadczenia wielozmysłowe i ich różnorodność (polisensoryczność),
– widoczne motywowanie każdego dziecka.


W dniu 28 października 2022 roku w Przedszkolu Samorządowym nr 10 odbyła się obserwacja wspierająca / superwizja koleżeńska z udziałem doradcy SCWEW – Małgorzaty Lech.

Temat zajęć: Woda i jej tajemnice – zabawa badawcza.

Obserwowane zajęcia odbyły się w grupie mieszanej wiekowo (5,6 latki) – 26 dzieci, w tym dzieci o zróżnicowanych potrzebach – 1 orzeczenie (autyzm), 5 dzieci objętych opieką psychologa i pedagoga, 5 dzieci obcojęzycznych.  Na zajęciach obecnych było 19 dzieci.

Podczas zajęć dzieci były bardzo aktywne, wypowiadały się pięknymi zdaniami oraz wykazały się dużym zasobem wiedzy o wodzie i jej stanach skupienia.

Proces uczenia się dzieci w w/w grupie wspomagały:
– postawa nauczyciela – modulacja głosem i spokój;
– różnorodność doświadczeń i dokładne objaśnianie ich przebiegu;
– stosowanie krótkich rymowanek wyciszających;
– atrakcyjność pomocy dydaktycznych i ich właściwy dobór;
– motywowanie każdego dziecka do aktywności;
– tempo zajęć zgodnie z możliwościami dzieci.


W dniu 22 listopada 2022 roku w Przedszkolu Samorządowym nr 10 odbyła się obserwacja  wspierająca/superwizja koleżeńska z udziałem doradcy  SCWEW – Małgorzaty Lech.

Temat zajęć: „Chory Kotek” – teatrzyk w wykonaniu nauczycielki na podstawie wiersza.

Obserwowane zajęcia odbyły się w grupie mieszanej wiekowo (3,4 latki). Grupa liczy 26 dzieci (obecnych 18), w tym 1 dziecko w trakcie badań w kierunku zaburzeń neurologicznych (w dniu obserwacji zajęć nieobecne).

Dzieci usadzone w kręgu. Zajęcia rozpoczęły się zabawą ze śpiewem ,,Witam Was” – wszystkie dzieci bardzo chętnie brały w niej udział. Następnie nauczyciel przedstawił magiczne pudełko, co wywołało zainteresowanie dzieci. Kolejno wyjmowały rekwizyty lekarza, mówiły do czego służą oraz komu są one potrzebne. Nauczycielka w bardzo ciekawy sposób przedstawiła teatrzyk ,,Chory Kotek”. Atrakcyjny sposób prezentacji wywołał skupienie uwagi dzieci. Następnie nauczycielka rozdawała różne produkty każdemu dziecku. Dzieci kolejno wkładały je do właściwego pudełka – zdrowego lub niezdrowego (same musiały podjąć decyzję). Zakończeniem zajęć była zabawa orientacyjno – porządkowa przy muzyce ,,Kotki” oraz wspólne spożycie owoców i warzyw. Podczas zajęć dzieci były bardzo aktywne, chętnie wypowiadały się.

Podczas omówienia  zajęć  z nauczycielką podkreślono czynniki wspomagające proces uczenia się dzieci w zróżnicowanej grupie. Były to: tempo zajęć zgodnie z możliwościami dzieci, atmosfera swobody, atrakcyjność naturalnych rekwizytów (warzywa i owoce), doświadczenia wielozmysłowe, widoczne zachęcanie każdego dziecka do aktywności, postawa nauczyciela – modulacja głosem i spokój.


Obserwacja wspierająca w kl. III,  w Szkole Podstawowej nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku w dniu 24.11.2022 r., nauczyciel prowadzący p. E. Sawicka.

Temat zajęć „Bądź dla wszystkich życzliwy, a świat będzie szczęśliwy”.

Cel zajęć – kształtowanie postaw młodszych uczniów ukierunkowanych na prawdę i dobro.

Zastosowane metody pracy: słowne -rozmowa kierowana, praca z tekstem, instrukcje i objaśnienia; oglądowe – pokaz filmu; metoda samodzielnych doświadczeń – burza mózgów.


W dniu 29 listopada 2022 roku w Przedszkolu Samorządowym nr 36 im Marii Montessori, odbyła się obserwacja wspierająca/superwizja koleżeńska z udziałem doradcy SCWEW – Małgorzaty Lech.

Temat zajęć: ,,Lądy i wody” – poznanie wybranych form ukształtowania terenu na przykładzie materiału rozwojowego M. Montessori.

Obserwowane zajęcia odbyły się w grupie zróżnicowanej  wiekowo (3 – 6 latki). Grupa liczy 27 dzieci (obecnych 20), w tym 2 dzieci z Ukrainy. Obecny był asystent nauczyciela do dzieci ukraińskich  (Ukrainka – nauczycielka).

Na początku zajęć dzieci doświadczały sensorycznie obszarów planety na ,,kartach szorstkich” (gładkie – wody, szorstkie – lądy”) i poznawały nowe słownictwo. Dzieci ukraińskie były bardzo chętne do udziału w kolejnych zadaniach, bardzo ładnie mówiły w j. polskim oraz używały trafnych określeń. Następnie dzieci dopasowywały karty z formami ukształtowania terenu do w/w kart i powtarzały słownictwo. Kolejnym zadaniem było wypełnianie form wodą (dzieci doświadczalnie sprawdzały ukształtowanie terenu). Następnie dopasowywały karty rzeczywiste z podpisami, karty bez podpisów i na koniec samych podpisów. Podczas wykonywania zadań dzieci wykazały się dużą aktywnością i jednocześnie dużym skupieniem uwagi. W drugiej części zajęć dzieci wykonywały zadania związane z omawianą tematyką na tablicy interaktywnej (zadania opracowane przez nauczycielkę). Atrakcyjny sposób pracy wywołał bardzo duże zainteresowanie dzieci.

Ostatnim etapem zajęć była praca indywidualna do wyboru: wylepienie plasteliną szablonów półkul, tworzenie książeczki z formami ukształtowania terenu, wykonanie modelu formy ukształtowania terenu, praca manipulacyjna na modelu przestrzennym.

Podczas omówienia zajęć z nauczycielką podkreślono czynniki wspomagające proces uczenia się dzieci w zróżnicowanej grupie. Były to: doświadczenia wielozmysłowe (polisensoryczność); różnorodność zadań; atrakcyjność pomocy montessoriańskich i właściwe ich zastosowanie; tempo zajęć zgodne z możliwościami dzieci (zróżnicowane wiekowo); postawa nauczyciela – spokój, opanowanie.


Dnia 02.12.2022 r.  w Szkole Podstawowej nr 43 im. Simony Kossak w Białymstoku odbyła się Obserwacja wspierająca /superwizja koleżeńska z udziałem doradcy SCWEW przeprowadzona przez doradcę wewnętrznego panią Małgorzatę Lech.

Temat “ Wszystko jest poezją, każdy jest poetą” – piszemy wiersz.

Celem obserwowanych zajęć było:

–  rozbudzanie potrzeby tworzenia tekstów o walorach estetycznych i podejmowania samodzielnych prób literackich;

–  rozwijanie zdolności dostrzegania wartości: prawdy, dobra, piękna, szacunku dla człowieka i kierowania się tymi wartościami;

–  rozwijanie rozumienia twórczego i sprawczego charakteru działań językowych oraz formowanie odpowiedzialności za własne zachowania językowe.


6 grudnia 2022 roku w Zespole Szkół Elektrycznych im. prof. Janusza Groszkowskiego  w Białymstoku odbyła się superwizja koleżeńska (obserwacja wspierająca) z udziałem doradcy wewnętrznego SCWEW p. Moniki Zaleskiej-Szczygieł i eksperta SCWEW Anny Gawryluk.